Właśnie opublikowano najnowszy raport dotyczący bezpieczeństwa polskich samorządów w kontekście ich odporności na różnego rodzaju kryzysy. Dokument ten analizuje poziom ryzyka w różnych regionach kraju, uwzględniając zagrożenia takie jak konflikty zbrojne, katastrofy naturalne, epidemie oraz sytuacje humanitarne. Choć większość społeczności lokalnych plasuje się w bezpiecznym przedziale, istnieją również regiony o znacznie podwyższonym ryzyku.

Społeczności o wysokiej odporności

Analiza pokazuje, że około 15,7 miliona Polaków żyje w miejscach ocenianych jako szczególnie odporne na kryzysy. Wśród nich dominują mieszkańcy 23 miast na prawach powiatu, stanowiący 6,7 miliona osób. Dodatkowo 3,7 miliona ludzi zamieszkuje mniejsze gminy wiejskie, które również wyróżniają się wysokim poziomem bezpieczeństwa.

Kryteria oceny odporności

Odporność samorządów oceniano na podstawie zdolności do przygotowania się na różnorodne kryzysy, skuteczności reakcji oraz szybkości powrotu do normalności. Badanie obejmowało cztery kluczowe obszary: zagrożenia naturalne, zdrowotne, humanitarne oraz militarne.

Liderzy i outsiderzy wśród regionów

Mazowsze okazało się liderem w kategorii odporności, gdzie 66,6% samorządów osiągnęło wyniki powyżej średniej krajowej. Z kolei Warmia i Mazury znalazły się na końcu tej listy, z 77,6% jednostek poniżej oczekiwanego poziomu bezpieczeństwa.

Duże miasta w obliczu zagrożeń

Raport wskazuje na duże miasta, takie jak Warszawa i Gdańsk, jako na szczególnie narażone na zagrożenia militarne z uwagi na ich strategiczne znaczenie. W Gdańsku znajdują się rafineria i port morski, a w Warszawie kluczowe instytucje państwowe. To sprawia, że te ośrodki są zarówno dobrze przygotowane, jak i bardziej wystawione na niebezpieczeństwo.

Odporność na katastrofy naturalne

Miasta takie jak Warszawa, Katowice czy Poznań wyróżniają się wysoką odpornością na klęski żywiołowe. Mimo, że zagrożenie jest tam wyższe niż średnia, umiejętność radzenia sobie z kryzysami stoi na wysokim poziomie. To samo dotyczy Opola i Wrocławia, gdzie poziom bezpieczeństwa również jest wysoki.

Wyzwania związane z kryzysami humanitarnymi

Największe miasta są szczególnie narażone na kryzysy humanitarne, z uwagi na ich atrakcyjność kapitałową i demograficzną dynamikę. W Warszawie, Krakowie i Gdańsku mieszka ponad połowa mieszkańców miast na prawach powiatu. Jednakże, niektóre miejscowości na Śląsku, takie jak Jaworzno czy Sosnowiec, wykazują jednocześnie wysokie ryzyko i niską odporność.

Geograficzne punkty zapalne

Pewne zagrożenia są wynikiem specyfiki geograficznej regionów. Obszary wokół przesmyku suwalskiego są uważane za szczególnie podatne na konflikty zbrojne. Dodatkowo, tereny nadrzeczne, jak Kłodzko, narażone są na powodzie, co udowodniły wydarzenia z 2024 i 1997 roku.